Schmorl Nodülü Nedir? Tehlikeli midir?

Schmorl nodülü bel emar filmlerinin (lomber vertebra MRG) raporlarında karşımıza çıkabilen ifadelerden birisidir. Nodül, kitle, lezyon gibi ifadeler kötü bir hastalık açısından hastalarda endişe uyandırabilir. Peki Schmorl nodülü tam olarak nedir? Hangi belirtilere yol açar? Schmorl nodülü tehlikeli midir?

Omurgamız üst üste dizilmiş omur kemiklerinden oluşur. Bu kemiklerin ön kısmı silindire benzer, gövde (body) olarak adlandırılır. Arka kısımlarında ise lamina denilen iki bacak bulunur. Gövde ve laminalar arasında omurilik kanalı denilen boşluk vardır. Bu boşluklar arasında schmorl nodülü oluşabilir.

Birbirine komşu omur kemiklerinin gövdeleri arasında disk (intervertebral disk) denilen yapılar yer alır. Disklerin içi jelsi kıvamda bir madde ile doluyken çeper kısmı kuvvetli bağ dokusu liflerinden oluşur. Bağ dokusu lifleri aşırı zorlanma, travma, tekrarlayan hareketler, yaşlanma gibi nedenlerle yıpranabilir. Jelsi iç kısım arkadaki omurilik kanalına doğru taşarsa fıtık oluşur.

İlginizi Çekebilir:

Bazen disk içeriği yukarı ya da aşağı yönde omur gövdelerine doğru taşma yapar. İşte bunlar; Schmorl nodülleridir. Schmorl nodülü daha çok sırt ve bel omurgasında oluşur.

Omur kemiği gövdesinin kenarları sert yapıdadır (kortikal kemik); iç kısımları ise sünger gibi gözeneklidir (trabeküler kemik). İç kısımda ayrıca kemik iliği vardır. Disk komşuluğundaki sert kemik tabakaya endplate denir. Nispeten ince olan bu kısım travma, yaşlanma ya da yapısal yatkınlık neticesinde kırılabilir ve disk içeriği yukarıya ya da aşağıya doğru omurga kemiğine taşabilir.

Schmorl nodülleri çoğunlukla kroniktir, yani ne zaman oluştukları bilinmeden çok uzun süredir var olup emar (MR) filmlerinde tesadüfen görülürler. Kronik schmorl nodülleri genelde herhangi bir şikayete yol açmaz. Tehlikeli değildirler. Ancak travma sonucu aniden gelişen nodüller kemik iliğinde ödem (inflamasyon) oluşturarak ağrı yapabilir. Bu görüntü gerçek bir enfeksiyon olan spondilodiskit ile karışabilir.

Schmorl nodülleri gençlerde sırt kamburluğuna yol açan bir hastalık olan Scheuermann hastalığının tanı kriterleri arasında yer almaktadır.

Schmorl Nodülü Tedavisi

Schmorl nodülü genelde herhangi bir şikayete yol açmazlar. Bel ağrısı gibi bir nedenle çekilen emar filminde tesadüfen bulunurlar. Röntgen filmlerinde de tespit edilebilirler.

Schmorl nodülleri genelde herhangi bir şikayete yol açmazlar. Bel ağrısı gibi bir nedenle çekilen emar filminde tesadüfen bulunurlar. Röntgen filmlerinde de tespit edilebilirler.

Bel ağrısının nedeni; kas gerilmesi, kireçlenme, bel kayması, bel fıtığı gibi sorunlar olabilir. Bu problemlerin çözümü çoğu durumda fizik tedavidir.

  • Bel ve karın kaslarını kuvvetlendirici egzersizler,
  • ağrıyı arttıran aktivitelerden kaçınmak,
  • sıcak ya da soğuk uygulamalar ilk basamak tedavi seçenekleridir.

Kullanılan görsel: Case courtesy of A.Prof Frank Gaillard, Radiopaedia.org. From the case rID: 4638

Doç. Dr. İlknur SARAL
Doçent Doktor İlknur Saral; bel ve boyun ağrıları, PRP Tedavisi, skolyoz, diz kireçlenmesi ve daha birçok alanda okurlarımızla Doktor Fizik'te buluşuyor.